ΥΠΕΡΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ ΤΩΝ ΔΟΝΤΙΩΝ

Πολλές φορές προσέρχονται στο ιατρείο μου ασθενείς παραπονούμενοι ότι ενώ φροντίζουν τα δόντια τους και πηγαίνουν τακτικά στον οδοντίατρο υποφέρουν από αιφνίδιους και οξείς πόνους μετά από κατανάλωση ζεστών ή κρύων τροφών ή ακόμα και από τον κρύο αέρα.
Στις περιπτώσεις αυτές μιλάμε για υπερευαισθησία των δοντιών και οφείλεται σε εκτεθειμένη οδοντίνη σε ένα ή περισσότερα δόντια μέσω της οποίας τα εξωτερικά ερεθίσματα (κρύο, ζεστό) μεταφέρονται στα νεύρα των δοντιών και προκαλούν πόνο.

Ο κυριότερος και συχνότερος παράγοντας που προκαλεί την υπερευαισθησία είναι το πολύ δυνατό βούρτσισμα με σκληρή οδοντόβουρτσα και με λάθος τεχνική. Αυτό οδηγεί με τον καιρό σε υφίζηση (υποχώρηση των ούλων) και αποκάλυψη μέρους της ρίζας του δοντιού μέσω της οποίας τα ερεθίσματα μεταφέρονται στο νεύρο και προκαλείται ο πόνος.
Επίσης η εκτεταμένη κατανάλωση ανθρακούχων και όξινων τροφών μπορεί να οδηγήσει σε χημική διαβρωση της αδαμαντίνης (σμάλτου) και αποκάλυψη οδοντίνης με αποτέλεσμα την υπερευαισθησία.
Το ίδιο φαινόμενο μπορεί να παρατηρηθεί σε ανθρώπους που «τρίζουν» τα δόντια τους όπου η εκτεθειμένη οδοντίνη οφείλεται σε μηχανική αποτριβή των μασητικών επιφανειών.
Η υπερευαισθησία συχνά συγχέεται με ενοχλήσεις που παρατηρούνται είτε μετά από θεραπεία περιοδοντίτιδας (βαθύ καθαρισμό πέτρας), είτε μετά από ένα σφράγισμα. Σ’αυτές τις περιπτώσεις όμως ο πόνος είναι παροδικός και εξαφανίζεται μετά από κάποιο χρονικό διάστημμα (4-5 εβδομάδες).

Για την αντιμετώπιση της υπερευαισθησίας ανάλογα με τον αιτιολογικό της παράγοντα προτείνουμε:

• Επίδειξη σωστού τρόπου βουρτσίσματος που δε θα προκαλεί φθορές στα ούλα και στα δόντια και σύσταση μαλακής οδοντόβουρτσας
• Χορήγηση κάποιας οδοντόκρεμας για ευαίσθητα δόντια μεσω της οποίας θα πραγματοποιηθεί η απευαισθητοποίηση της οδοντίνης. Στο εμπόριο κυκλοφορούν πολλά σκευάσματα με διαφορετικές απευαισθητοποιητικές ουσίες. Αυτά που περιέχουν κιτρικό κάλιο φαίνεται να έχουν και τα καλύτερα αποτελέσματα.Μια χρήσιμη συμβουλή είναι μετά το βραδυνό βούρτσισμα να απλώνει κανείς μια στρώση οδοντόκρεμας πάνω στην εκτεθειμένη ρίζα και να την αφήνει χωρίς να την ξεπλένει για όλο το βράδι έτσι ώστε να μπορεί να δράσει καλύτερα.¨
• Αλλαγή των διαιτητικών συνηθειών (περιορισμός των όξινων και ανθρακούχων τροφών)

Σε επίμονες περιπτώσεις μπορεί να πραγματοποιηθεί στίλβωση των δοντιών από τον οδοντίατρο με ειδική απευαισθητοποιητική πάστα ή κάλυψη της εκτεθειμένης οδοντίνης.

Γλώσσα και κακοσμία

Έχει βρεθεί από μελέτες ότι ένα σημαντικό αίτιο κακοσμίας του στόματος είναι η εγκατάσταση μικροβιακών παραγόντων στη ράχη της γλώσσας και κυρίως στην οπίσθια μοίρα της. Εκεί και εξαιτίας των θηλών που είναι εγκατεστημένες δημιουργείται μια επιφάνεια ικανή να "παγιδεύει" υπολλείματα τροφών των οποίων η βακτηριακή διάσπαση οδηγεί στο σχηματισμό των δύσοσμων πτητικών θειούχων ενώσεων.

Το καθημερινό βούρτσισμα της ράχης της γλώσσας είναι λοιπόν απαραίτητο για την απομάκρυνση αυτών των ουσιών. Συνήθως όμως στους περισσότερους ανθρώπους η προσπάθεια καθαρισμού της οπίσθιας κυρίως μοίρας της γλωσσας με την οδοντόβουρτσα ενεργοποιεί το αντανακλαστικό του εμετού. Για το λόγο αυτό στα φαρμακεία υπάρχουν ειδικά προϊόντα που ονομάζονται ξέστρα καθαρισμού της γλώσσας ειδικά διαμορφωμένα έτσι ώστε να περιορίζουν το αντανακλαστικό του εμετού και να πραγματοποιούν σε βάθος απόξεση της γλωσσικής επιφάνειας. Η χρήση τους είναι πολύ απλή: σαρώνουμε ολη την επιφάνεια της γλώσσας με μία κίνηση από μέσα προς τα έξω και στην συνέχεια ξεπλένουμε το ξέστρο. Καλό είναι να το αντικαθιστούμε σε τακτά χρονικά διαστήμματα.

Ο καθημερινός καθαρισμός της γλώσσας είναι κάτι πολύ εύκολο και είναι σίγουρο ότι σε συνδυασμό με σωστό βούρτσισμα των δοντιών και χρήση οδοντικού νήματος θα εξασφαλίσει στοματική υγεία και θα μειώσει τα φαινόμενα κακοσμίας ή δύσοσμης εκπνοής.

Η σωστή χρήση του οδοντικού νήματος

Το οδοντικό νήμα είναι απαραίτητο συμπλήρωμα της στοματικής υγειινής καθώς η οδοντόβουρτσα από μόνη της δε μπορεί να απομακρύνει πλήρως τη βακτηριακή πλάκα από τα μεσοδόντια διαστήματα. Ο λόγος για τον οποίο πολύς κόσμος δεν το χρησιμοποιεί είναι κυρίως η δυσκολία στη χρήση του. Ωστόσο η επίδειξη της σωστής χρήσης του από εναν οδοντίατρο αλλά και η υπομονή και επιμονή που απαιτείται από τον ασθενή ειδικά τις πρώτες μέρες, μπορούν να βάλουν το νήμα στην καθημερινότητα μας.

Μερικές απλές συμβουλές για τη σωστή χρήση του νήματος είναι οι ακόλουθες:

• Κόψτε ένα κομμάτι νήματος 30-40 εκατοστών
• Τυλίξτε τις άκρες του νήματος γύρω από τα μεσαία δάκτυλα αφήνοντας ανάμεσα ελεύθερο νήμα 5 εκατοστών
• Κρατώντας το νήμα τεντωμένο με τους μέσους, το κατευθύνετε ανάμεσα στα δόντια με τη βοήθεια των δεικτών και των αντίχειρων
• Όταν το νήμα ακουμπήσει στα ούλα και κρατώντας το σε επαφή με την επιφάνεια του δοντιού απομακρύνετε τη μικροβιακή πλάκα κινώντας το με κατεύθυνση από τα ούλα προς τη κορυφή του δοντιού
• Εφαρμόστε την ίδια διαδικασία και για τα υπόλοιπα δόντια

Αν παρόλ' αυτά δυσκολεύστε να το χρησιμοποιήσετε σωστά, κυκλοφορούν στο εμπόριο, από διάφορες εταιρείες, βολικές λαβές οι οποίες συγκρατούν το νήμα και απλουστεύουν σε μεγάλο βαθμό τη χρήση του.

Η σημασία των νεογιλών (παιδικών) δοντιών

Συχνά οι γονείς υποτιμούν τη σημασία των νεογιλών δοντιών. Πολλές φορές τους έχω ακούσει στο ιατρείο μου να λένε "...δεν πείραζει γιατρέ που έχουν προβλήματα τα δόντια του παιδιού, θα τα αλλάξει...".

Τα γερά παιδικά δόντια εκτός του ότι δίνουν ένα όμορφο χαμόγελο στο παίδι και το βοηθούν να έχει μια ωραία εικόνα για τον εαυτό του είναι πολύ σημαντικά γιατί συμβάλλουν στη σωστή αναπτυξη των γνάθων και διατηρούν τους χώρους για τα μόνιμα δόντια λειτουργώντας σαν οδηγοί για την ανατολή τους.

Η φροντίδα των νεογιλών δοντιών πρέπει να ξεκινάει από τη στιγμή που θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά στο στόμα. Μπορούν να ξεκινήσουν οι γονείς να καθαρίζουν τα δόντια του βρέφους πολύ απαλά χρησιμοποιώντας μια μπατονέτα βαμβακιού εμποτισμένη με φυσιολογικό ορό ή ειδικά μαντηλάκια που πωλούνται στα φαρμακεία. Καθώς αυξάνεται ο αριθμός των δοντιών, γίνεται απαραίτητη η χρήση οδοντόβουρτσας. Στην αρχή οι γονείς εκτελούν το βούρτσισμα των παιδιών τους. Σιγά σιγά και όσο το παίδι μεγαλώνει πρέπει να μάθει να το κάνει μόνο του. Ένας οδοντίατρος μπορεί να το βοηθήσει και να του δείξει πως να βουρτσίζει σωστά πάντα κάτω από την επίβλεψη των γονέων του.

Έτσι από πολύ μικρή ηλικία το παιδί ευαισθητοποιείται για την στοματική του υγεία και ενεργοποιείται προς αυτή την κατεύθυνση προλαμβάνοντας και αποφεύγοντας πολλές δυσάρεστες καταστάσεις.

Κακοσμία στόματος - Μύθοι και πραγματικότητα

Κλινικές μελέτες έχουν αποδείξει ότι η κακοσμία στόματος σε ποσοστό 87% προέρχεται από τη στοματική κοιλότητα και ιδιαίτερα από το πίσω μέρος της επίφανειας της γλώσσας. Μόνο το 8% της κακοσμίας της αναπνοής έχει την προέλευση της στο στομάχι, τους πνεύμονες ή τα ιγμόρεια. Η κατανάλωση κρεμμυδιού ,σκόρδου ,οινοπνεύματος, καπνού μπορούν μόνο προσωρινά να επηρεάσουν την αναπνοή ενός ατόμου.

Βακτηρίδια και υπολλείματα τροφών που εγκαθίστανται στις αύλακες και τις σχισμές της γλώσσας, στα ούλα και στα μεσοδόντια διαστήματα αποδομούνται και εκλύουν δύσοσμα αέρια (πτητικές ενώσεις θείου).

Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για την αντιμετώπιση της κακοσμίας της αναπνοής είναι να τη χτυπήσει κανείς στην πηγή του προβλήματος. Αν κάποιος βουρτσίζει τακτικά και σωστά τα δόντια του, χρησιμοποιεί οδοντικό νήμα, καθαρίζει με απόξεση τη γλώσσα του και διατηρεί στο στόμα του μια σταθερή ροή σάλιου (πίνοντας άφθονο νερό και υγρά), θα έχει εγγυημένα καθαρό στόμα και δροσερή αναπνοή.

Αισθητική οδοντιατρική και γλυπτική των δοντιών (bonding)

Το bonding είναι μία σύγχρονη μέθοδος με την οποία μπορούμε να βελτιώσουμε σε μεγάλο βαθμό το χαμόγελο.

Χρησιμοποιώντας σύνθετες ρητίνες και εφαρμόζοντας μία συγκεκριμένη τεχνική ανάπλασης των δοντιών μπορούμε να κλείσουμε κενά διαστήματα ανάμεσα στα δόντια, να ασπρίσουμε σκουρόχρωμα δόντια και να αλλάξουμε το σχήμα ενός δοντιού.

Με αυτή την τεχνική μπορούμε να έχουμε θεαματικά αποτελέσματα σε σύντομο χρονικό διάστημα και χωρίς ιδιαίτερη ταλαιπωρία του ασθενούς. Δόντια που έχουν αποτριβές και έχουν μικρύνει μπορούν να αποκατασταθούν και να φαίνονται μεγαλύτερα μεταμορφώνοντας προς το καλύτερο το χαμόγελο.

Η όλη διαδικασία ολοκληρώνεται σε μία συνεδρία, με καθόλου ή ελάχιστο "τρόχισμα" και συνήθως χωρίς αναισθησία.

Το μειονέκτημα της συγκεκριμένης μεθόδου είναι η μειωμένη ανθεκτικότητα των αποκαταστάσεων στο χρόνο (4-5 χρόνια σύμφωνα με τη βιβλιογραφία), αλλά και ο βαθμιαίος αποχρωματισμός τους από τις χρωστικές.

Στους δύο αυτούς τομείς υπερτερούν οι κεραμικές όψεις οι οποίες όμως έχουν μεγαλύτερο κόστος καθώς απαιτούν την μεσολάβηση εργαστηρίου, χρειάζονται περισσότερες συνεδρίες για την ολοκλήρωσή τους και προυποθέτουν "τρόχισμα" του δοντιού και αποτύπωμα (μέτρο).

Για ένα καλύτερο χαμόγελο

1. Αφιερώστε λίγο παραπάνω χρόνο στο βούρτσισμα των δοντιών σας. Ένα σωστό βούρτσισμα των δοντιών διαρκεί 3-4 λεπτά τη στιγμή που οι περισσότεροι άνθρωποι το κάνουν σε λιγότερο από 30 δευτερόλεπτα.

2. Χρησιμοποιήστε οδοντικό νήμα για να απομακρύνετε τη μικροβιακή πλάκα από τα μεσοδόντια διαστηματα τα οποία δυστυχώς δε μπορούν να καθαριστούν απο την οδοντόβουρτσα.

3. Ελέξτε τη διατροφή σας μειώνοντας τα γλυκά και τα ανθρακούχα αλλά και τις τροφές που περιέχουν χρωστικές όπως ο καφές, το τσιγάρο, το τσάυ, το κόκκινο κρασί, η σοκολάτα.
4. Κάνετε έναν προληπτικό έλεγχο στον οδοντίατρό σας τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο.

Λεύκανση

Η αλλαγή του χρώματος αλλά και της φωτεινότητας των δοντιών γίνεται με τη λεύκανση. Το αποτέλεσμα συνήθως διαρκεί από ένα ως τέσσερα χρόνια και εξαρτάται από την αιτία της δυσχρωμίας, τη στοματική υγιεινή που ακολουθεί ο ασθενής, το είδος της διατροφής και τη μέθοδο που εφαρμόζεται.

Υπάρχουν δύο τρόποι λεύκανσης:

1. Η λεύκανση στο σπίτι κατά την οποία ο Οδοντίατρος παίρνει ένα αποτύπωμα του οδοντικού φραγμού και το οδοντοτεχνικό εργαστήριο κατασκευάζει ενα εξατομικευμένο νάρθηκα. Συστηνεται κατόπιν ενα λευκαντικό προϊόν χαμηλης περιεκτικοτητας σε υπεροξείδιο του υδρογόνου το οποίο και εφαρμόζει μόνος του στο σπίτι ο ασθενης για μια ωρα καθε μερα για δυο βδομαδες. Κατοπιν γινεται ελεγχος του αποτελεσματος και αποφασιζεται η συνεχεια ή μη της θεραπείας
2. Η λεύκανση στο Ιατρείο κατά την οποία ο οδοντίατρος τοποθετεί λευκαντική ουσία υψηλής περιεκτικοτητας σε υπεροξειδιο στα δόντια την οποια και ενεργοποιεί. Η όλη διαδικασία δε διαρκεί πάνω από μία ώρα.

Προσωπικά θεωρώ ότι ο καλύτερος τρόπος λεύκανσης είναι η λεύκανση στο ιατρείο και στη συνέχεια συντήρηση του αποτελέσματος με λεύκανση στο σπίτι.

Ο σωστός τρόπος βουρτσίσματος

Τοποθετείστε την οδοντόβουρτσα έτσι ώστε να εφάπτεται των ούλων και οι ίνες της να σχηματίζουν γωνία 45 μοιρών με το επίπεδο των δοντιών.

Κινείστε την οδοντόβουρτσα με κατεύθυνση από τα ούλα προς την κορυφή των δοντιών για να απομακρύνετε την πλάκα από την ουλοδοντική σχισμή.

Κάντε ελαφρές κυκλικές κινήσεις. Αφού βουρτσίσετε ένα – ένα δόντι τις εξωτερικές επιφάνειες των δοντιών σε άνω και κάτω γνάθο , εφαρμόστε την ίδια τεχνική και για τις εσωτερικές επιφάνειες των δοντιών.

Για να καθαρίσετε ευκολότερα τις εσωτερικές επιφάνειες των εμπρός δοντιών , τοποθετείστε την κεφαλή της οδοντόβουρτσας κάθετα και κάντε μικρές απαλές κινήσεις επάνω – κατω.

Βουρτσίστε τις μασητικές επιφάνειες των δοντιών κάνοντας οριζόντιες κινήσεις.

Μην ξεχνάτε να βουρτσίζετε τη γλώσσα σας για να απομακρύνετε τα βακτήρια και να φρεσκάρετε την αναπνοή σας.

Να θυμάστε ότι ενα σωστό βούρτσισμα έχει διάρκεια 3 – 4 λεπτά.